Een rode huid, schilfers en vervelende jeuk. Psoriasis kan de kwaliteit van leven enorm beïnvloeden. Je kunt medicijnen nemen tegen de klachten, maar ook zelf dingen doen om de klachten te verminderen. Alles wat je over psoriasis moet weten, lees je hier.
Wat is psoriasis?
Psoriasis is een chronische huidziekte. Doordat het lichaam te snel nieuwe huidcellen aanmaakt, worden deze niet goed aangemaakt. De huidcellen sterven af en ‘stapelen’ zich op. Dat wordt hard en zorgt voor schilfers. De versnelde celdeling vindt plaats in de opperhuid. In de huidlaag daaronder (de lederhuid) ontstaan dan ontstekingen.
Soorten psoriasis
Psoriasis kan op allerlei plekken op je lichaam voorkomen en zich op een andere manier uiten. Vormen van psoriasis zijn:
Psoriasis vulgaris
Deze vorm van psoriasis komt het vaakst voor. De plekken zitten vooral rond de ellebogen en knieholtes.
Plaque psoriasis
Ook deze vorm van psoriasis is vrij bekend. De plekken hebben verschillende groottes en komen vooral voor op de ellebogen, knieën, hoofd en de onderrug.
Psoriasis guttata
Bij psoriasis guttata zijn er wat kleinere psoriasis plekken verdeeld over het hele lichaam. Meestal zijn deze druppelvormig.
Psoriasis unguium
Psoriasis unguium staat voor nagelpsoriasis. Nagelpsoriasis veroorzaakt afwijkingen aan de nagel, maar ook aan het nagelbed onder de nagel.
Psoriasis inversa
Ongeveer 5% van de mensen met psoriasis, heeft psoriasis inversa. Opvallend is dat deze vorm van psoriasis niet gekenmerkt is door verharde plekken met witte schilfers, zoals bij andere soorten psoriasis. Psoriasis inversa herken je aan rode of roze plekken die jeuken. Ze ontstaan meestal in lichaamsplooien zoals de oksels, in de navel of liezen.
Psoriasis capitis (psoriasis van de behaarde hoofdhuid)
Psoriasis capitis komt relatief vaak onder mensen met psoriasis. Vooral de haargrens en slapen worden aangetast bij deze vorm. Door de behaarde hoofdhuid is deze psoriasisvorm lastiger te behandelen. Verder is psoriasis capitis hetzelfde als gewone psoriasis.
Psoriasis palmoplantaris
Als gewone psoriasis zich alleen op de handpalmen en voetzolen voordoet, noemen we dat psoriasis palmoplantaris.
Psoriasis reuma (ook wel artritis psoriatica of psoriasis arthropathica)
Psoriasis arthropathica, artritis psoriatica en psoriasis reuma zijn verschillende namen voor een chronische ontstekingsziekte van de gewrichten en de huid. Meestal begint deze aandoening bij psoriasis, maar in sommige gevallen wordt eerst de reuma (artritis) ontdekt.
Psoriasis aan de geslachtsdelen
Psoriasis komt heel soms voor aan de geslachtsdelen, ook wel genitale psoriasis genoemd. Het komt voor bij mannen en vrouwen. Vaak komt genitale psoriasis voor in combinatie met een andere vorm van psoriasis.
Hoe ontstaat psoriasis?
De precieze oorzaak van de versnelde aanmaak van huidcellen is niet bekend. Vaak begint psoriasis na de pubertijd, maar baby’s en ouderen kunnen het ook krijgen.
Is psoriasis erfelijk?
Als één van de ouders psoriasis heeft, heeft het kind 10% meer kans om ook psoriasis te krijgen. Als beide ouders psoriasis hebben, is dat 50%. Er is dus zeker sprake van erfelijkheid bij psoriasis.
Is psoriasis besmettelijk?
Het antwoord op deze vraag is simpel: nee. Iemand aanraken met psoriasis kan dus geen kwaad.
Wat zijn de symptomen van psoriasis?
Psoriasis is aan meerdere klachten te herkennen. De klachten verschillen ook per vorm van psoriasis. Deze klachten komen het vaakst voor:
- Plekken met grijze of witte schilfers op de huid
- De plekken hebben een duidelijke rand
- De plekken jeuken
- De plekken kunnen overal op het lichaam voorkomen
- Gewrichtsklachten
- Geelbruine verkleuring van de nagels
Medicijnen bij psoriasis
Medicijnen kunnen noodzakelijk zijn als je psoriasis niet onder controle is. Vaak begint een behandeling met medicijnen bij een lokale behandeling met crèmes en zalven. Daarnaast wordt er soms lichttherapie toegepast. Ook tabletten en immunosuppressiva (afweeronderdrukkende medicijnen) kunnen tot het behandelplan horen.
Crèmes en zalven
Vaak worden crèmes met hormonen voorgeschreven (corticosteroïden). Deze hormonen hebben een ontstekingsremmend effect en zorgen ervoor dat de plekken minder dik worden, of helemaal verdwijnen.
Naast hormooncrèmes zijn er ook zalven op de markt, die de deling van huidcellen tegengaan.
Lichttherapie
De lichttherapie vermindert de celgroei en ontsteking van de huid. Alleen lichttherapie is vaak niet genoeg voor de behandeling van psoriasis, dus dit wordt vaak gecombineerd met medicijnen.
Tabletten
Wanneer matige tot ernstige psoriasis niet onder controle te krijgen is met zalven en crèmes of lichttherapie, schrijft de dermatoloog (huidarts) tabletten voor. Voorbeelden hiervan zijn:
- Salicylzuur vermindert de verdikkingen en weekt schilfers los.
- Ureum bevordert opname van water door de huid. Dit water zorgt voor een verweking van de bovenste huidlaag, waardoor schilfers sneller verdwijnen.
- Vitamine D remt de groei van de huidcellen af.
- Ook ditranol remt de groei van huidcellen
- Acitretine beïnvloedt de groei en de rijping van huidcellen.
- Methotrexaat wordt voorgeschreven als bovenstaande medicijnen niet voldoende werken. Methotrexaat heeft een ontstekingsremmend effect.
Immunosuppressiva (afweeronderdrukkende medicijnen)
Immunosuppressiva zijn medicijnen, met een groot ontstekingsremmend effect. Vaak worden ze toegediend via een injectie. Ook verminderen ze de afweerreactie van het lichaam tegen eigen huidcellen. Dit zijn vrij zware medicijnen, die alleen worden voorgeschreven als zalven, crèmes, lichttherapie en tabletten niet voldoende werken.
Wat kun je zelf doen? 5 tips
- Niet te lang en te heet douchen.
- Als je regelmatig alcohol drinkt, kun je hier eens een tijdje mee stoppen of minderen, om te zien of de klachten minder worden.
- Niet direct uren in de zon liggen. Je kunt de zonuren beter rustig opbouwen.
- Gebruik geen producten met parfum op de plekken. Dit droogt de huid meer uit.
- Matig de inname van rood vlees en zuivelproducten.
Leven met psoriasis? De MedApp apotheek zorgt voor jouw medicatie
Bij psoriasis ben je afhankelijk van de juiste medicatie. Heb jij psoriasis en zoek je een betrouwbare apotheek die jouw medicijnen altijd op tijd en ook met spoed levert? Download onze gratis app en meld je aan. Onze leveringen aan huis zijn altijd gratis, snel en discreet!
